niedziela, 11 września 2016

Jaworki - storczykowa młaka

Witam!

W tym poście chciałbym przedstawić zdjęcia młaki znajdującej się w Jaworkach. Najpierw wstępnie wyjaśnię czym stanowisko się charakteryzuje. 

Znajduje się ono na wysokości 800 m.n.p.m., w geograficznym rejonie zwanym Beskidem Sądeckim, niedaleko miejscowości Jaworki.Okoliczna gleba bogata jest w wapń

Młaka ta należy to zespołu Valerianio-Caricetum flavae. Dla gwoli wyjaśnienia: zespół to  zbiorowisko roślinne o specyficznym składzie gatunkowym w którym występują gatunki charakterystyczne, występujące tylko i wyłącznie w danym zespole (nazwa części zespołów pochodzi od nich właśnie). Rozpoznając te gatunki możemy poznać z jakim zbiorowiskiem roślinnym mamy do czynienia. Dla przykładu weźmy sobie lasy; po rozpoznaniu gatunków charakterystycznych możemy oznaczyć czy mamy do czynienia z grądem, rozróżnić typy buczyn i dąbrów itp.. Na młace w Jaworkach na której występuje pierwiosnka omączona możemy spotkać rośliny takie jak: turzyca żółta (Carex flava), turzyca prosowata (Carex panicea), wełnianka szerokolistna (Eriophorum latifolium), kruszczyk błotny (Epicactis palustris), kosatka kielichowa (Tofieldia calyculata), kozłek całolistny (Valeriana simplicifolia). Dwa gatunki powyżej wymienione będziecie mogli zobaczyć w zdjęciach poniżej. 


Jako, że teoria już za nami to zapraszam do oglądania zdjęć. 


Ryc. 1. W drodze do stanowiska na poboczu rósł kruszczyk szerokolistny (Epipactis helleborine) z rodziny storczykowatych (Orchidaceae). Jego zielonawe kwiaty są trudno dostrzegalne wśród innej roślinności, dlatego by go znaleźć go trzeba dokładnie przeszukać teren. 

Ryc. 2. Dopiero z bliska można dostrzec jego piękno fioletowo-różowo nabiegniętych płatków. Tego storczyka można spotkać zarówna w żyznych lasach i ich obrzeżach, a także na terenach antropogenicznych (przekształconych przez człowieka). Gatunek ten jest prawnie chroniony.


Ryc. 3. Pokrzyk wilcza jagoda (Atropa belladonna) z rodziny psiankowatych (Solanaceae), wszystkie części tej rośliny są trujące.


Ryc. 4. Pokrzyk jest spokrewniony z roślinami znanymi ze swoich walorów ozdobnych takich jak bieluń, petunie i surfinie czy nawet z roślinami znanymi z naszych stołów: pomidor, papryka i oberżyna.


Ryc. 5. Owoce w miarę dojrzewania stają się czarne, posiadają alkaloid zwany atropiną (nazwa związku pochodzi od łacińskiej nazwy rośliny) stosowaną w okulistyce do rozszerzania źrenic oczu. Gatunek ten znajduje się pod ochroną gatunkową.


Ryc. 6. I wreszcie jesteśmy na młace :)


Ryc. 7. Następny storczyk - kruszczyk błotny (Epipactis palustris) z rodziny storczykowatych (Orchidaceae), wymieniony został przeze mnie we wstępie.


Ryc. 8. Roślina ta preferuje podmokłe tereny na glebie wapiennej.


Ryc. 9. Kruszczyk błotny rozpoczyna kwitnienie w czerwcu i kończy w lipcu, zależy to jednak głównie od rejonu i przebiegu pogody w danym roku.



Ryc. 10. Storczyk ten znajduje się pod ochroną ze względu osuszanie stanowisk i w związku z tym spadek liczby roślin.


Ryc. 11 Co prawda kruszczyk błotny nie wydziela nektaru, lecz jego pyłkowiny (u storczyków pyłek występuje pod postacią pakietu przyklejanego do ciała owada podczas jego odwiedzin w kwiecie) bywają źródłem pokarmu niektórych owadów.


Ryc. 12. Na tym zdjęciu (choć nie ukazuje sprawiedliwie całej wielkości populacji) chciałem pokazać ogromną liczbę kruszczyka błotnego na tym stanowisku.


Ryc. 13. Gółka długoostrogowa (Gymnadenia conopsea) z rodziny storczykowatych (Orchidaceae).


Ryc. 14. Tego storczyka można spotkać kwitnącego od maja do lipca.


Ryc. 15. Kwiaty gółki wydzielają lekki, przyjemny zapach...


Ryc. 16. ... przywabiający motyle i nie tylko :). W tym przypadku jest to ćma, prawdopodobnie kraśnik sześcioplamek (Zygaena filipendulae) z rodziny kraśnikowatych (Zygaenidae).


Ryc. 17. Moim zdaniem kraśniki to jedne z piękniejszych dziennych ciem jakie można spotkać w Polsce.


Ryc. 18. Tutaj kolejny przedstawiciel kraśnikowatych, kraśnik purpuraczek (Zygaena purpuralis).

Ryc. 19. Skrzydła tego gatunku są częściowo transparentne, te dwa osobniki siedzą prawdopodobnie na ostrożeniu/oście.


Ryc. 20. Ten owad należy do rzędu pluskwiaków. Na podstawie tego co znalazłem w internecie, jest on prawdopodobnie przedstawicielem rodzaju Elasmostethus z rodziny puklicowatych (Acanthosomatidae).


Ryc. 21. Złoże jaj nie znanej nam muchówki

Ryc. 22. Tłustosz pospolity (Pinguicula vulgaris) z rodziny pływaczowatych (Lentibulariaceae), jeden z przedstawicieli naszej krajowej flory mięsożernej.

Ryc. 23. Wełnianka szerokolistna (Eriophorum latifolium) z rodziny ciborowatych (Cyperaceae), gatunek charakterystyczny naszej młaki

Ryc. 24. Złocień właściwy (Leucanthemum vulgare) z rodziny astrowatych (Asteraceae)



Ryc. 25. Widoki

Ryc. 26. Okolica

Na zakończenie chciałbym dodać, że wszystkie storczyki w Polsce znajdują się pod ochroną i nie należy ich zrywać czy wykopywać. Dozwolone jest tylko podziwianie :P. 
Dziękuję za przeczytanie i oglądnięcie zdjęć :)

Pozdrawiam i życzę miłego dnia!


sobota, 27 sierpnia 2016

Młaka - ochrona czynna

Witam moi Drodzy!

Ten post chciałbym zadedykować ochronie czynnej zagrożonych gatunków roślin. Tej dziedzinie chciałbym poświęcić się w swojej (mam nadzieję) przyszłej pracy :).

Dla gwoli wyjaśnienia co to jest ochrona czynna, w ramach niej wchodzą działania takie jak: monitoring stanowisk naturalnych danego gatunku rośliny, dosadzanie roślin na stanowisko uzyskanych z nasion z tego samego rejonu występowania, sadzenie roślin na stanowisko zastępcze i zapobieganie przed sukcesją ekosystemu stworzonego przez człowieka.  

Jak dwa pierwsze działania wydają się zrozumiałe dla przeciętnego człowieka, to dwa ostatnie nie muszą być takie oczywiste. Zacznę od wyjaśnienia tego ostatniego, bo to trzecie wynika właśnie z sukcesji. 

No właśnie, czym ona jest? Niektórym pewnie kojarzy się to z następstwem po sobie praw do tronu w linii prostej rodu. O dziwo, w aspekcie ekologii (jako nauki, a nie tzw. "działań ekologicznych") to słowo nie ma aż tak bardzo rozbieżnego znaczenia. W przyrodzie sukcesja polega na następstwie po sobie różnych zbiorowisk roślinnych. Przykładem tego procesu może być zarastanie łąki (środowiska stworzonego przez człowieka w celu pozyskiwania pokarmu dla zwierząt) przez krzewy i drzewa, a w dalszym efekcie dane miejsce osiąga stadium finalne (tzw. klimaks) którym mogą być lasy różnego typu lasy. Ten rodzaj sukcesji, polegający na odtworzeniu środowiska naturalnego wcześniej "zakłóconego" przez człowieka nazywa się sukcesją wtórną. 

A jak się jej zapobiega? Ludzie chcąc utrzymać łąki (które są siedliskiem wielu gatunków roślin, w tym chronionych) w dobrym stanie koszą je i wypasają owce. Niestety, wiele miejsc na skutek zaprzestania ich użytkowania ponownie zarastają. Z tego powodu dużo gatunków roślin chronionych jest zagrożone wymarciem. Na szczęście niektóre organizacje (np. Regionalna Dyrekcja Ochrony Środowiska) zajmują się ochroną stanowisk w swoim rejonie i wykonuje powyższe prace. 

Czasami jednak mimo działań przeciwdziałających wtórnej sukcesji, nie wszystko idzie w kierunku którym by się przewidywało. Niektóre rośliny zielne są ekspansywne i wypierają inne, często te chronione. Dlatego w takich przypadkach gdzie nie można się pozbyć roślin ekspansywnych (lub też z innych powodów) stosuje się rozwiązanie będące jednym z ostatnich kół ratunkowych w rękach osób zajmujących się ochroną czynną - znalezienie stanowiska zastępczego i posadzenie tam roślin uzyskanych z nasion zebranych ze stanowiska w stanie zagrożenia.



Ryc. 1. Stroma droga pod górę przez las (głównie buk zwyczajny i świerk pospolity)



Ryc. 2. Żywiec gruczołowaty (Dentaria glandulosa) z rodziny kapustowatych (Brassicaceae), przedstawiciel wiosennej flory lasów bukowych



Ryc. 3. Widok z góry na ścieżkę którą szliśmy



Ryc. 4. Trudną drogę na samą górę wynagrodził nam piękny krajobraz młaki i terenów przybocznych



Ryc. 5. Pędy zarodnionośne skrzypu polnego (Equisetum arvense) z rodziny skrzypowatych (Equisetaceae)



Ryc. 6. {ierwiosnka wyniosła (Primula elatior)



Ryc. 7. Zdjęcie innego osobnika



Ryc. 8. Zbliżenie na kwiatostan



Ryc. 9. Góry również znane są z obfitości porostów, tutaj na starej jabłoni



Ryc. 10. Mąklik otrębiasty (Pseudevernia furfuracea) na tym samym drzewie




Ryc. 11. Porosty również można spotkać na martwym drewnie




 
Ryc. 12. Ciek wodny z kniecią błotną (Caltha palustris) z rodziny jaskrowatych (Ranunculaceae)



Ryc. 16. Ujście cieku wodnego


Rys. 21. Koniec ciężkiej pracy wynagradza nam piękny widok :)


Chciałbym zaprosić Was też do kolejnego wpisu, który pojawi się za ok 2 tygodnie. Będzie dotyczył inne młaki na której występują storczyki :).

Zapraszam do komentowania!